Yiyeceğin Serüveni nin bu bölümündeki dikkat çeken satır başları aşağıdadır.
- Dünya süt üretimi 800 milyon ton. Günde 60 milyon inek sağılıyor.
- Torku tesislerinde günde 2 milyon litre süt işlenebiliyor. Dünya genelinde en verimli ırk kabul edilen Holstein (siyah alaca) tercih ediliyor. 1 yılda 1 Holştayn inek ortalama 10 bin litre süt veriyor.
- 1 buzağı 17. Ayda anne olabilecek ergenliğe geliyor. Sonrasında süt vermeye başlıyor. Doğurduktan sonra 300 gün süt veriyor ve yine gebe kalıyor. 7 yıl boyunca sürüyor. 1 meme ortalama 16-18 litre kapasitesi vardır. Günde 3 defa sağılıyorlar. Süt sağıldığı zaman 38 derecedir. Hemen süt tanklarında 4 dereceye düşürülür. Sonrasında süt pastörize edilir. Günlük sütte pastörizasyon işlemi, sütün belli bir sıcaklığa kadar ısıtılıp aniden soğutulması ile gerçekleşir. Isıtma sıcaklığı 72°C dir ve 15 saniye sürer. Sonrasında süt 5°C ye soğutulur. Bu işlemle insan sağlığına zararlı olan bakteriler yok edilir ve sütün dayanma süresi artırılır. Uzun ömürlü sütte ise pastörizasyon işlemi (sıcak buharla ısıtma) ise 140 °C ve 4 saniye sürer.
- Çiğ sütte %3.5 oranında yağ bulunur. Seyreltme tankına alınıpta yarım yağlıya düşürülürse %1.5 oranında yağı olur. Pastörize günlük sütün ömrü ise 16 gündür.
- Laktoz süt şekeridir.Sütte doğal olarak bulunur. Laktaz enzimi süte katılırsa, sütteki laktoz enzimini parçalar ve laktozsuz süt elde edilir.
- Süt tozu üretimi: Dakikada 12 bin devirle dönen bir çark (atomizer) ve soğutma ünitesi 10 sn. içerisinde sütten süt tozu üretiyor. Bu sayede sütün bozulma özelliği kayboluyor. Ortalama 10 litre sütten 1 kg. süt tozu elde ediliyor.
- Beyaz peynir normalde 6 ayda olgunlaşan bir ürün kapitelistleşen dünyada 10 saatte üretilmektedir. Pastörize sütün içerisine pastörizasyon işleminde kaybolan kalsiyumu telafi etmek için kalsiyum, istenilen tadı vermek için kültür ve ardından da maya ilave edilmektedir.
- Süzme peynir 32.5 derecede sütün mayalanmasıyla elde ediliyor.
- Kaşar peyniri: 1 kg. kaşar için 11 litre süt harcanmaktadır. 8 saatte hazır hale gelmektedir.
- Üçgen krem peynir: Üretimde bozulmuş ya da bozulmaya yüz tutmuş peynirler kullanılıyor kanısı Torku için geçerli değil. Beyaz peynir, kaşar peyniri, peyniraltı suyu tozu, tereyağ karışımından oluşuyor. Yüksek ısıda UHT teknolojisi uygulanıyor.
- Labne: Yüksek yağlı süt kullanılıyor. 72 derecede dolum yapıldığı için kaplardan gelebilecek zararlı organizmalar öldürülüyor.
Kaynak: TRT Belgesel